Blog: Niet uitputten, maar opnieuw inzetten

Door: Rob van der Ent

De term circulaire economie zal velen al bekend in de oren klinken. Maar wat betekent het en waarom is het zo’n belangrijk onderwerp? Het consumptieniveau in de wereld is buitensporig hoog. Als we op deze manier doorgaan, hebben wij niet 1 planeet, maar wel 3 planeten nodig om onszelf te blijven voorzien van grondstoffen. De totale bouwsector is verantwoordelijk voor maar liefst 10% van deze totale consumptie. Het staat niet ter discussie hoe groot de noodzaak is om dit te veranderen.

We moeten af van een lineaire economie, waarbij we continu nieuwe grondstoffen uit de aarde halen. En we moeten toewerken naar een circulaire economie. Hierin worden de eindige grondstofvoorraden niet uitgeput en worden reststoffen volledig opnieuw ingezet.

Duurzaamheid gaat vaak over energie, maar als bouwkundig aannemer hebben we maar beperkte invloed hierop. Circulariteit echter is iets wat we wel in eigen hand kunnen hebben. Gezien de impact die de bouw heeft, vind ik dat wij onze verantwoordelijkheid moeten nemen.

Circulariteit in de praktijk: materialenpaspoort

Thomas Rau; “Een nuttig materiaal verandert in afval, een proces waarbij het identiteit kwijtraakt. En omgedraaid: een materiaal krijgt weer waarde als je weet wat het is en waar het zit”. Materialen krijgen een identiteit door ze te documenteren in een materialenpaspoort.

Begin dit jaar is J.P. van Eesteren namens TBI aangehaakt bij de ontwikkeling van Madaster. Dit online platform is sinds 29 september (2017) in gebruik en je kunt het zien als het kadaster van materialen. Het is echter veel meer dan een overzicht van materialen in een gebouw. Het ontwerp wordt beoordeeld op mate van circulariteit, wanneer je een BIM-model uploadt in Madaster. Het gebeurt automatisch, aan de hand van een aantal parameters. Dit leidt tot een circulariteitscore. Verder zijn de materialen stuk voor stuk terug te vinden in het BIM-model. Ze lichten op wanneer je erop klikt. Dit is bijvoorbeeld zeer handig om een sloopstrategie te bedenken.

De materialen zijn ook gekoppeld aan een actuele waarde. Al met al creëer je zo waarde voor een gebouw wat anderzijds afgeschreven zou zijn naar 0 over een bepaalde looptijd. En wie wil er nu een sloper betalen om een sloopkogel tegen het gebouw aan te slingeren terwijl demonteren gewoon geld oplevert?

Waarom belangrijk voor JP?

Een goed materialenpaspoort levert geld op. Of beter gezegd, de waarde van materialen blijft behouden. Je ziet nu allerlei interessante businesscases ontstaan. Duidelijk is dat de kwaliteit van het materialenpaspoort en de circulariteitsscore valt en staat met de prestatie van de aannemer. Het is daarom zeer aannemelijk dat dit voor ons financiële voordelen gaat bieden wanneer financiers dit vooraf gaan waarderen. Met andere woorden; we krijgen geld om de prestatie te leveren.

Verder is circulariteit voor overheid en marktpartijen een steeds belangrijker thema. Het is een kwestie van tijd dat circulariteit een belangrijke EMVI–criterium vormt  bij tenders. Nú is de tijd om hier vaardig in te worden, zodat wij onderscheidend vermogen blijven houden binnen de markt.

Uitdagingen

Materialen een identiteit geven middels een paspoort is nog maar het begin. We staan voor uitdagingen als; welke parameters moet het BIM-model hebben om een zo goed mogelijk beeld te hebben van de circulariteit? Of hoe zetten we het interieur goed in het model, aangezien we het inbouwpakket vaak niet op dit niveau in BIM modelleren. 

Het ultieme doel is om materialen hoogwaardig en continu te blijven hergebruiken. Denk aan modulaire gevels die je simpel weer afbreekt en opbouwt. Of bouwonderdelen dusdanig ontwerpen dat leveranciers deze weer kunnen en willen terugnemen na gebruik. Allemaal facetten waarmee we aan de slag gaan de komende tijd.

Wil je meer weten over Madaster? Vraag het me!

Rob van der Ent

Werkorganisator bij J.P. van Eesteren

Stuur artikel door