Renovatie Binnenhof: 'Ik zoek altijd de samenwerking'
Gepubliceerd: Kamerbode, editie april 2023, magazine van de Tweede Kamer
Maarten Ligtenberg is projectdirecteur bij J.P. van Eesteren, betrokken bij de renovatie van het Tweede Kamercomplex aan het Binnenhof. Hij houdt van de complexiteit in deze klus: “Je hebt hier meer voor nodig dan verstand van bouwen.”
De binnenstad van Den Haag is voor Ligtenberg vertrouwd terrein. Dat begint al als hij rond 7.30 uur arriveert met de trein uit Eindhoven. Hij loopt dan op het centraal station onder de glazen dakconstructie, een project waarover hij de leiding had namens toenmalig werkgever Strukton, waar hij vele jaren werkte. Kijkt hij vervolgens naar rechts, dan ziet hij B67, dat onder zijn bouwkundige leiding geschikt gemaakt werd voor de Tweede Kamer. En richting Binnenhof ligt dan ook nog het voormalige ministerie van Financiën, waarvan hij de renovatie leidde.
Toch zijn het niet zozeer de gebouwen en hun details die Maarten zich herinnert, als hij erlangs komt. “Natuurlijk ben ik wel trots als ik ze zie, of als ze op tv zijn. Maar ik zie vooral producten van samenwerking, mijn herinneringen liggen in de momenten waarop we met zijn allen naar het resultaat toe werkten.”
Hoe complexer die samenwerking, hoe beter het is voor Maarten. Zo zag hij niet op tegen de veelheid aan partijen die bij de renovatie van het Binnenhof betrokken zijn. Voeg er dan nog wat dynamiek van buitenaf aan toe, en hij is in zijn element. “Voor het Binnenhof geldt: je bent bezig in het hart van de stad en in het hart van de democratie. Het is een ingrijpend project, het heeft impact op veel mensen en heel Nederland vindt er iets van. Die factoren hebben invloed op mijn werk. Ik moet flexibel zijn en in staat om die invloeden in te passen.”
Maar waarom trekt hem dat aan? “Ik zoek de samenwerking en het compromis, met altijd het eindresultaat voor ogen. Dat vermogen moet je hebben in deze rol. Het is meer dan verstand hebben van bouwen.”
Oude collega’s
Ligtenberg is nog niet lang bij het project betrokken. J.P. van Eesteren trok hem enkele maanden geleden aan. “Ik kreeg al heel snel het gevoel dat ik op mijn plek ben. Ik kom veel oude collega’s tegen. Ik werd snel in het team opgenomen en als je merkt dat het direct gaat lopen, geeft dat een goed gevoel.”
Als hij na zijn dagelijkse wandeling vanaf CS op het Binnenhof aankomt, wat voor een werkdag staat hem dan te wachten? “We zitten in de technische ontwerpfase, dat betekent dat je alle technische kwesties inventariseert en oplossingen bedenkt. Door de veelheid aan gebouwen, uit verschillende perioden, kom je steeds weer voor nieuwe uitdagingen te staan. Dit betekent voor mij: het ene overleg na het andere. Met vooral de mensen van het Rijksvastgoedbedrijf, de opdrachtgever en de technische mensen.” Wanneer het technisch ontwerp eenmaal klaar is en goedgekeurd, gaat er meer tijd zitten in overleg met de planning en uitvoering. “Dan zet ik weer wat vaker de bouwhelm op.”
Voor de renovatie van de Tweede Kamergebouwen aan het Binnenhof zijn drie TBI (groep van techniek-, bouw- en infra)bedrijven aangesteld. Nico de Bont is gespecialiseerd in de monumentale gebouwdelen, Croonwolter&dros realiseert de modernisering van de installaties en J.P. van Eesteren verzorgt de bouwactiviteiten.